ÖZET

Amaç:

Bu çalışmanın amacı, Kuzey İran’da 50 yaşın üzerindeki kadınlarda osteoporoz üstünde üretkenlik sistemine bağlı risk etkenlerini tanımlamak olmuştur. Daha önceki araştırmalarda, coğrafik dağılım ve etnik gruplandırılmalara göre osteoporozun epidemiyolojisinde geniş kapsamlı farklar bildirilmiştir. İran’da bu konularda önceden yapılmış araştırmalar çok kısıtlıdır.

Materyal ve Metot:

Bu inceleme, 2004 yılında İran’ın kuzeyinde 50 yaşın üzerindeki kadın nüfusuna dayandırılmış bir çalışmadır. Çalışmaya katılanlara eğitilmiş görüşmeciler yardımıyla demografik değişkenler, üretkenlik ve ilaç tüketim öyküsü konularını kapsayan anket formları doldurtulmuştur. Osteoporoz tanısı, ultrasonografi ile konulmuş ve pozitif olgular DEXA (ikili X ışını soğurma) tekniği ile kesinleştirilmiştir. İstatistiksel analiz c2 testi, t-test ve varyans analizi ile yapılmıştır. Ayarlanmış olasılık oranı (OR: odds ratio) ve %95 güven aralığı (CI: confidence interval) multipl lojistik regresyon analizleri ile hesaplanmıştır.

Sonuçlar:

Bu çalışmaya katılan 796 kadından 147’sinde (%18.5) osteoporoz tanımlanmıştır. Osteoporoz ile yaş, menarş yaşı, gebelik sayısı, menstrüasyon yıl süresi, eğitim düzeyi, iş, bedensel etkinlik, egzersiz, beden kütle indeksi (BMI: body mass index), oral doğum kontrolü ilaçları tüketimi ve menopoz durumu arasında önemli korelasyon görülmüştür. İstatistiksel değerlendirmelerde değişkenlerin ayarlamaları sonrasında, 70 yaş veya üstünde olmanın ve menopozdan sonra 15 ya da daha fazla yıl geçmiş olmasının osteoporoz içim önemli risk etkenlerini oluşturduğu (sırasıyla, OR=2.76 ve 1.83) ortaya çıkmıştır. Ev kadınlığı ile karşılaştırıldığında, bir işte çalışma, haftada 3 saatin üstünde bedensel etkinlik ve beden kütle indeksinin (BMI) 25 veya üstünde oluşu osteoporoza karşı koruyucu etkenler olarak tanımlanmıştır.

Tartışma:

Sigara ve alkol tüketimi gibi bazı risk etkenlerinin, incelemenin yapılmış olduğu toplumda olasılığı düşük de olsa, bu dünya çapındaki sağlık probleminin kuzey İran’da yaygın olduğu görülmektedir. Buradaki bulgular, risk altındaki kadınları erken tanımlayarak osteoporozun önlenmesi için değiştirilebilir risklerin giderilmesini içeren erken strateji tasarımında yardımcı olabilir.